Małżeńskie zwycięstwo gejów w Kalifornii

Homoseksualni obywatele Stanów Zjednoczonych mają dziś nie lada powód do radości. Kilka godzin temu Sąd Najwyższy stanu Kalifornia po dwóch miesiącach badania sprawy orzekł, że zarówno artykuł 300 stanowego kodeksu cywilnego, definiujący małżeństwo jako kontrakt między mężczyzną i kobietą, jak i zaaprobowana osiem lat temu przez wyborców ustawa zakazująca uznawania w Kalifornii małżeństw jednopłciowych zawartych poza jej granicami, są niezgodne ze stanową konstytucją i w konsekwencji nieważne. W praktyce oznacza to, że mieszkańcy najludniejszego (36 milionów) i najbogatszego (8. gospodarka świata) stanu Ameryki mogą od dziś zawierać legalne związki małżeńskie z partnerami tej samej płci. Prawo to mieli dotychczas tylko w jednym stanie, Massachusetts, po wyroku tamtejszego Sądu Najwyższego z listopada 2003. I choć związki cywilne (civil unions) i partnerskie (domestic partnerships) osób homoseksualnych zalegalizowało do tej pory kilkanaście innych stanów (jak również północny sąsiad USA, Kanada), aż do dziś żaden z nich nie poszedł równie daleko.

Wyrok, mimo że raczej spodziewany (kalifornijski Sąd Najwyższy nie od dziś uchodzi za jeden z najbardziej postępowych w USA, poza tym siedzibę ma w San Francisco, mieście z największym – między 20 a 33 procent – odsetkiem gejów na świecie) wstrząsnął całym krajem. Serwisy informacyjne natychmiast zapełniły się komentarzami na temat tego, jak wyrok wpłynie na sytuację osób homoseksualnych w całych Stanach. W Massachusetts pozostaje w mocy datujący się jeszcze z czasów niewolnictwa zakaz małżeństw osób mieszkających poza stanem, jeśli ich rodzinne stany nie uznają takich związków za ważne. Kalifornia takiego prawa nie posiada, co oznacza, że już 14 czerwca (data wejścia w życie postanowień wyroku) ślub z partnerem tej samej płci będzie mógł tam zawrzeć właściwie każdy Amerykanin. Trudno zatem wykluczyć scenariusz, w którym zwycięstwo zwolenników praw gejów w San Francisco ułatwia mobilizację rozproszonych dziś sił konserwatywnych i wpływa (niekoniecznie po myśli środowisk postępowych) nawet na wynik jesiennych wyborów prezydenckich.

Nie zmienia to faktu, że wyrok z zadowoleniem powitały organizacje walczące o prawa mniejszości, jak również władze Partii Demokratycznej. Nawet republikański gubernator Kalifornii Arnold Schwarzenegger, jeszcze pół roku temu wetujący uchwaloną przez lokalny parlament ustawę dopuszczającą małżeństwa tej samej płci, wyraził radość z decyzji sądu, po czym wezwał wyborców do uszanowania nowego prawa i nieforsowania poprawki konstytucyjnej, której autorzy chcą wpisać dyskryminację do najwyższego kalifornijskiego aktu prawnego. Czy wyborcy posłuchają, przekonamy się prawdopodobnie już na jesieni.